Onenigheid over automatische beneficiaire aanvaarding erfenis bij meerderjarigenbewind

Het komt niet vaak voor dat een kantonrechter een in een eerdere uitspraak van het Hof terzijde legt. Dat gebeurde onlangs wel met een oordeel van het Hof Arnhem-Leeuwarden uit 2022. Het Hof vond dat het wetsartikel dat de nalatenschap door de erfgenaam beneficiair aanvaard wordt geacht als de bewindvoerder de termijn van drie maanden die daarvoor geldt, heeft laten verlopen, niet geldt voor een erfgenaam over wiens vermogen een meerderjarigenbewind is ingesteld.

Volgens het Hof moeten beschermingsmaatregelen niet verder ingrijpen dan noodzakelijk is en verwees hiervoor naar een ander wetsartikel waarin wordt gesteld dat de bewindvoerder, met uitsluiting van de rechthebbende, bevoegd is een nalatenschap namens de rechthebbende onderbewindgestelde te aanvaarden. Alleen als de aanvaarding de instemming van de rechthebbende heeft, moet de bewindvoerder de erfenis beneficiair aanvaarden.
Een kantonrechter gaat hier tegenin. De betreffende kantonrechter vindt dat het beginsel van rechtszekerheid dient te prevaleren boven het proportionaliteitsbeginsel. Proportioneel houdt in dat de mate van inbreuk op het individueel belang in verhouding moet zijn met het beoogde doel van een maatregel. Inbreuk mag nooit groter zijn dan noodzakelijk is voor het beoogde doel.

De kantonrechter vindt dat met de uitspraak van het Hof de weg vrij is voor bewindvoerders om de belangen van de rechthebbende te negeren en ‘stil te zitten’ na het openvallen van een nalatenschap. In die periode van stilzitten worden belangen van de begunstigde niet beschermd. Bij beneficiaire aanvaarding en vereffening moeten zowel de belangen van erfgenamen als van schuldeisers een rol spelen. Het uitgangspunt is dat de nalatenschap namens de rechthebbende binnen drie maanden kan worden verworpen. Deze termijn is in het belang van de rechtszekerheid én dat van alle betrokkenen in een nalatenschap en is om die reden volgens de kantonrechter ook niet buitenproportioneel. De bewindvoerder is verantwoordelijk voor het binnen de wettelijke termijn actie te ondernemen die in het belang van de rechthebbende is. Daarmee is ook de rechtszekerheid bij de afwikkeling van de nalatenschap gediend.

Wilt u meer weten over het afwikkelen van een nalatenschap waarin onderbewindstelling van een erfgenaam aan de orde is? Bel ons voor het maken van een afspraak.